حفاظت از تنوع زیستی یکی از مسائل پر اهمیت دنیای امروزه است. مطالعات محدودی که تاکنون بر روی تنوع زیستی آبهای خلیج فارس و دریای مکران انجام شده نشان دهنده غنای گونهای قابل توجه آن است. این مطالعه با هدف بررسی تفاوتهای مورفومتریک سه گونه I.edentulus، I.spilotus و I.pox از اعضای خانواده Blenniidae و جمعیتهای آنها در دریای مکران صورت گرفته است. در مجموع تعداد 67 قطعه ماهی در طی بهار و تابستان 1397 از سه ایستگاه تیس، لیپار و دریا بزرگ با تور دستی جمع آوری گردید. تعداد 34 صفت ریخت سنجی با استفاده از کولیس دیجیتال اندازه گیری شد. با استفاده از روشهای آماری تک متغیره (GLM) و دانکن در نرم افزار آماریSPSS سه گونه و جمعیتهای آنها مورد تحلیل قرار گرفتند. تحلیلهای چندمتغیره، تجزیه مولفههای اصلی (PCA) و تحلیل تابع متمایز کننده (DFA) و آنالیز خوشهای (Cluster Analysis) براساس فاصله اقلیدسی، به منظور بررسی تفاوتهای ریختی بین گونهای و درون گونهای در نرم افزار آماری PAST انجام شد. نتایج نشان دهنده وجود شباهتهایی میان دوگونه I.spilotus و I.pox بود. وجه تمایز سه جمعیت گونه I.spilotus در قسمت باله سینهای بود و نتایج تفاوت معنی داری را در بین جمعیتهای این گونه نشان داد. دو جمعیت لیپار و دریابزرگ از گونه I.pox دارای تفاوتهای معناداری براساس شکل بدن بودند (05/0p<) و همچنین تحلیل DFA نیز این دو جمعیت را جدا نمود. براساس نتایج این مطالعه، روش ریخت سنجی سنتی توانست تفاوتهای میان جمعیتهای مورد مطالعه را نشان دهد که مطالعات ریخت سنجی هندسی و ژنتیکی می تواند مکمل این پژوهش در آینده باشد.
Tabatabaei Yazdi F, Amanati F, Safari O, Shokouh Saljoughi Z. Inter and intra-specific morphometric comparison of three species belong to Istiblennius genus (Whitely, 1943) from Makran coastal basin. JAIR 2020; 8 (4) :61-70 URL: http://jair.gonbad.ac.ir/article-1-688-fa.html
طباطبایی یزدی فاطمه، امانتی فاطمه، صفری امید، شکوه سلجوقی ظهیر. مقایسه مورفومتریک درون گونهای و بین گونهای سه گونه ماهی از جنس Istiblennius (Whitely, 1943) در سواحل حوزه مکران. نشریه علمی پژوهشی پژوهشهای ماهی شناسی کاربردی. 1399; 8 (4) :61-70