هدف این مطالعه شناسایی صفات ریخت سنجی و صفات شمارشی و تنوع آنها بین جنس نر و ماده ماهی شاه کولی (Alburnus chalcoides) در سواحل جنوبی دریای خزر بود. به همین منظور تعداد 160 عدد ماهی در 8 رودخانه منتهی به دریای خزر در سواحل گیلان (تالاب انزلی، حوضه رودخانههای سفید رود، لله رود) و مازندران (چالکرود، چشمه کیله، میانرود و رودخانه فریدونکنار) بصورت تصادفی در سال 1398 صید شد. تمامی صفات نسبی ریخت شناسی و شمارشی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی آزمون تی بین صفات نسبی در دو جنس نر و ماده نشان داد که در پنج صفت ریختسنجی و یک صفت شمارشی اختلاف معنیدار بود. بررسی صفات نسبی ریختسنجی و شمارشی در بین ایستگاه ها نشان داد که در همه شاخصها اختلاف معنیدار بود و این بیانگر وجود جمعیتهای متفاوت در مناطق مختلف حوضه جنوبی دریای خزر است. ضریب تغییرات در صفات ریختسنجی بیشتر از صفات شمارشی بود و نشان میدهد اثر محیط بر روی صفات ریختسنجی بیشتر صفات شمارشی است. بین لگاریتم وزن و طول رابطه معناداری وجود داشت. صید بی رویه این ماهیان در سنین بالا موجب شده گروههای سنی نمونه برداری شده بیش از سه سال نباشد و بیشترین فراوانی مربوط به گروه سنی دو سال بود. در نتیجه گیری نهایی میتوان بیان کرد صفات ریختسنجی نسبت به صفات شمارشی تنوع بالاتر و عملکرد بهتری در تفکیک جمعیتها دارد که نشاندهنده قابلیت بالای انعطافپذیری این گونه برای سازگاری در زیستگاههای مختلف است.
Barandeh M, Norouzi M. Population diversity and sexual dimorphism of Alburnus chalcoides Gueldenstaedt, 1772 in southern coast of the Caspian Sea. JAIR 2022; 10 (1) :1-10 URL: http://jair.gonbad.ac.ir/article-1-765-fa.html
برنده مازیار، نوروزی مهرنوش. تنوع جمعیت و دو ریختی جنسی ماهی شاه کولی (Alburnus chalcoides, Gueldenstaedt, 1772) در سواحل جنوبی دریای خزر. نشریه علمی پژوهشی پژوهشهای ماهی شناسی کاربردی. 1401; 10 (1) :1-10