آفتکش دیمیتوات و کود زیستی باسیلار از نهادههای رایج مورد استفاده در کشاورزی هستند که با رواناب وارد اکوسیستمهای آبی شده و امکان ایجاد مشکلات زیستی و فیزیولوژیک برای آبزیان دارند. این مطالعه با هدف بررسی اثر ترکیبی آفتکش دیمیتوات و کود زیستی باسیلار بر شاخصهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیک ماهی کپور (C. carpio) انجام شد. تعداد 270 قطعه ماهی در قالب 9 تیمار آزمایشی شامل گروه شاهد، تیمار A (016/0 میلیگرم بر لیتر دیمیتوات)، تیمار B (032/0 میلیگرم بر لیتر دیمیتوات)، تیمار C (1/0 میلیلیتر بر لیتر کودزیستی)، تیمار D (2/0 میلیلیتر بر لیتر کود) و تیمارهای ترکیبی شامل تیمار A×C، تیمار A×D، تیمار B×C و تیمار B×D (هر یک با سه تکرار) بهمدت 14 روز مورد مطالعه قرار گرفتند. شاخصهای بیوشیمیایی خون شامل تریگلیسیرید، کلسترول، گلوکز، پروتئین، آلبومین و گلوبولین اندازهگیری شد. مقدار تریگلیسیرید در تیمارهای مجزای کود و تیمار مجزای دیمیتوات در غلظت 032/0 میلیگرم برلیتر، درمقایسه با گروه شاهد افزایش داشت. مقدار کلسترول نیز در تیمارهای مجزای دیمیتوات در مقایسه با گروه شاهد افزایش داشت و در تیمار ترکیبی دیمیتوات (016/0 میلیگرم بر لیتر و کود 2/0 میلیلیتر برلیتر)، مقدار آن کاهش یافت. مقدار گلوکز در همه تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری در مقایسه با گروه شاهد نداشت. پروتئین در تیمارهای مجزای (کود 1/0 و2/0 میلیلیتر بر لیتر) و سایر تیمارهای ترکیبی بهجز تیمار (دیمیتوات 016/0 میلیگرم بر لیتر و کود 1/0 میلیلیتر بر لیتر)، افزایش داشت. مقدار آلبومین در تیمارهای مجزا به جز تیمار دیمیتوات 016/0 میلیگرم بر لیتر و همه تیمارهای ترکیبی بهطور معنیداری افزایش یافت. مقدار گلوبولین در همه تیمارها بهجز تیمار مجزای (دیمیتوات 032/0 میلیگرم برلیتر)، در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنیداری نداشت. براساس نتایج این تحقیق استفاده ترکیبی از دیمیتوات و کودزیستی تاثیر قابل ملاحظهای بر شاخصهای مورد مطالعه در مقایسه اثرات انفرادی هر یک از دو ماده نداشت و نیاز به مطالعات بیشتر با دوز بیشتر هر دو ماده برای درک بهتر روابط متقابل آنها میباشد.
Vazirzadeh A, Fazilat N. Effects of Dimethoate Pesticide and Bacilar Bio-fertilizer on Some Blood Biochemical Parameters of Common Carp (Cyprinus carpio). JAIR 2018; 6 (4) :71-84 URL: http://jair.gonbad.ac.ir/article-1-536-fa.html
وزیرزاده آریا، فضیلت نسترن. اثر آفتکش دیمیتوات و کود زیستی باسیلار بر برخی شاخصهای بیوشیمیایی خون ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio (Linnaeus, 1758
. نشریه علمی پژوهشی پژوهشهای ماهی شناسی کاربردی. 1397; 6 (4) :71-84