|
ارزیابی بهداشتی فلزات سنگین (سرب، روی، کادمیوم و مس) در عضله، کبد، گناد، روده و انگلهای گوارشی اردک ماهی (Esox lucius) تالاب انزلی
|
علی صدری نژاد   ، لیلا گلستان* ، حسین خارا ، آزاده قربانی حسن‌سرایی ، محدثه احمدنژاد |
|
|
|
چکیده: (1632 مشاهده) |
| تحقیق حاضر به منظور سنجش و ارزیابی بهداشتی فلزات سنگین (سرب، روی، کادمیوم و مس) در عضله، کبد، گناد، روده و انگلهای گوارشی اردک ماهی(Esox lucius) درتالابانزلی انجام شد. بدینمنظور تعداد 90 قطعه اردک ماهی در طول سال 1399 و در فصل تولید مثل (زمستان) از تالاب انزلی نمونهبرداری شدند. طی دوره آزمایش، طول کل، طول چنگالی، طول استاندارد و وزن کل اندازهگیری شدند. همچنین، سن و جنسیت ماهیان نیز تعیینشد. پس از تخلیه امعاء و احشا، بافت عضله، گنادها، روده، کبد و انگلها جدا شدند. سپس، هضم شیمیائی و آنالیز فلزات انجام شد. نتایج نشان داد کبد (بویژه مس:mg/kg 270/22 و روی: mg/kg 201/99) و روده (بویژه مس:mg/kg 1/650 و روی: mg/kg 014/605) دارای بالاترین مقادیر فلزات سنگین در اردک ماهی بود (05/0P<). بررسی بین دو جنس نر و ماده اردک ماهی بیان کننده عدم وجود اختلاف معنیدار در بیشتر موارد بود (05/0P>). همچنین ماهیان با سن متوسط دارای مقادیر بالاتری از فلزات سنگین بودند (05/0P<). با این حال، این مسئله دقیق نبوده و در بسیاری از موارد هم سن تاثیر معنیداری نداشت (05/0P>). علاوه بر این، مقادیر بالای فلز سنگین در انگلهای ماهیان مشاهده شد (05/0P<). به نظر میرسد که انگل ها به عنوان جذب کننده فلزات سنگین یا انتقال دهنده آنها از محیط بیرون به بدن ماهی عمل میکنند. از نظر فلزات سنگین نیز میزان سرب (میانگین کل اندامها:mg/kg 005/0) و کادمیوم (میانگین کل اندامها:mg/kg 0105/0) نسبت به دو فلز سنگین دیگر کمتر بود. میزان حد مجاز مس، سرب و کادمیوم در بیشتر موارد پایین تر از حد استانداردهای مجاز سازمان بهداشت جهانی بود. از آن جایی که مقادیر فلزات سنگین در عضله و حتی گنادهای اردک ماهی (از نظر خوراکی) بسیار کمتر از حد مجاز تعیین شده میباشد میتوان بیان کرد که از لحاظ مصرف انسانی مشکلی وجود ندارد و تا حدودی از وجود این عناصر در ماهیان چشم پوشی کرد. ولی مصرف خوراکی کبد و روده بالاترین خطر را در بین اندامها داراست. ضمن اینکه مصرف خوراکی دو جنس مختلف اردک ماهی تفاوتی در میزان جذب فلزات سنگین و اثر آن در انسان ندارد. |
|
| واژه‌های کلیدی: فلزات سنگین، اردک ماهی، اندام، جنسیت، سن، استاندارد مجاز. |
|
|
متن کامل [PDF 825 kb]
(332 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/4/7 | پذیرش: 1400/4/22 | انتشار: 1400/9/24
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
