سموم کشاورزی از آلاینده های شیمیایی مهم می باشند که سالانه به مقدار زیاد در سراسر جهان استفاده می شوند. در این مطالعه تأثیر سمیت تحت کشنده سم کلرپیریفوس بر پارامترهای خونی ماهی کپور علفخوار (C. idella) مطالعه شد. در تحقیق حاضر ابتدا میزان غلظت کشنده (LC50) سم کلرپیریفوس بدست آمد. سپس اثر غلظت های 10، 20 و 30 درصد غلظت کشنده سم کلرپیریفوس بر کورتیزول، گلوکز، گلبول های قرمز، هماتوکریت، هموگلوبین، گلبول های سفید و سایر فاکتورهای خونی ماهی کپور علفخوار در بازه زمانی 14 روز مطالعه شد. خونگیری از ماهیان در زمان های 12، 24، 96 ساعت، 7 و 14 روز انجام و فاکتورهای خونی مورد نظر برطبق روش استاندارد اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سم، افزایش معنی دار در غلظت گلوکز و کورتیزول، گلبول های قرمز، هماتوکریت، هموگلوبین و شاخص های حجم متوسط گلبول های قرمز (MCV)، مقدار متوسط هموگلوبین در گلبول های قرمز (MCH)، غلظت متوسط هموگلوبین (MCHC)، در گروه های آزمایشی در 12 و 24 ساعت و سپس کاهش آنها در پایان دوره آزمایش مشاهده می شود. گلبول های سفید، لنفوسیت و ائوزینوفیل با افزایش غلظت سم به مرور افزایش معنی دار داشتند. اما میزان مونوسیت و بازوفیل کاهش معنی دار نشان داد. باتوجه به نتایج، سم کلرپیریفوس تأثیرات شدیدی بر فیزیولوژی و ایمنی ماهی کپور علفخوار دارد و پارامترهای خونی به ویژه تعداد گلبول های قرمز و سفید می توانند به عنوان شاخص زیستی تعیین سلامت ماهی کپور علفخوار و محیط آبی معرفی گردند.
Naqshbandi N, Askari Hesni M. Effects of Chlorpyrifos organophosphate pesticide on haematological indices of Grass Carp Ctenopharyngodon idella (Valenciennes, 1844). JAIR 2017; 5 (3) :133-146 URL: http://jair.gonbad.ac.ir/article-1-380-fa.html