۴ نتیجه برای دریای کاسپین
فرشته حاجی‌آقایی قاضی‌محله، جاوید ایمانپور نمین،
دوره ۸، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
تالاب بین‌المللی انزلی در حاشیه جنوب غربی دریای کاسپین با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود در برقراری توازن اکولوژیکی جانوران و پرندگان دارای جایگاه استراتژیک است. تالاب انزلی به‌عنوان محل تکثیر و تولیدمثل طبیعی گروه‌های کثیری از ماهیان مختلف دریای کاسپین عمل می‌کند همچنین به‌عنوان زیستگاه و مکان تخم‌ریزی و گذران دوران نوزادی ماهیان مهاجر دریای کاسپین از نقش حمایتی ارزشمندی برخوردار است. بیش از ۱۱۰ گونه و زیرگونه ماهی از ۱۸ خانواده در داخل دریای کاسپین و حوضه آبریز آن گزارش شده است که در برگیرنده ماهیان بومی، غیربومی و زینتی می‌باشند. ماهیان تالاب انزلی دارای ارزش‌های اقتصادی و تجاری، ارزش زیست‌محیطی یا حفاظتی، ارزش صید تفریحی و ورزشی و ارزش‌های دیگر می‌باشند. بیشتر ماهیان آبهای استان گیلان و دریای خزر متعلق به خانواده‌های کپورماهیان، گاوماهیان و شگ‌ماهیان بوده و حدود ۷۵ درصد کل جمعیت ماهیان دریا را تشکیل می‌دهند. از نظر فراوانی بسیاری از این ماهیان به‌شدت کاهش یافته و در طبقه ماهیان تهدید شده (آسیب‌پذیر، در معرض خطر و شدیداً در معرض خطر) قرار دارند، لذا برای حفظ نسل این ماهیان، مراقبت‌های ویژه مانند عدم صید، تکثیر مصنوعی توسط سازمان‌های دولتی و مردم‌نهاد، احیاء و توسعه مناطق تخم‌ریزی، کاهش ورود انواع آلاینده‌ها، تعیین رژیم آبی مناسب و آموزش اقشار مختلف مردم، صیادان تالاب انزلی باید در اولویت قرار گیرد
آقا فضلعلی موسی نژاد، دکترا محمد هرسیج، دکترا محمد قلی زاده، دکترا سید مصطفی عقیلی نژاد،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
ماهیان استخوانی دریای خزر ازجمله گونه‌هایی هستند که ذخایر آنها به دلیل آلودگی، تخریب زیستگاه، بهره‌برداری بیش از حد و صید غیر مجاز رو به کاهش است. با توجه به گستردگی صید غیرمجاز در استان گلستان و عدم مطالعات کافی در این زمینه، این تحقیق به بررسی تغییرات صید غیر مجاز و شناسایی عوامل دخیل در وقوع آن می‌پردازد. با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و طراحی پرسشنامه و مراجعه حضوری پرسش‌گر به صیادان غیر مجاز، عوامل مؤثر در وقوع صید غیر مجاز در بخش جنوبی دریای خزر، استان گلستان در دو منطقه بندرترکمن و گمیشان شناسایی و بر اساس طیف لیکرت طراحی شد. اطلاعات مورد نیاز با تکمیل تعداد ۵۰ پرسشنامه صیادی جمع‌آوری و به سؤالات مرتبط با علل اجتماعی، اقتصادی و صیادی در یک دوره یک ساله (۱۳۹۵) پاسخ داده شد. نتایج نشان‌دهنده تفاوت معنی‌داری در عوامل صید غیرمجاز بین مناطق بندرترکمن و گمیشان است (۰۵/۰p<، ۳۵/۳t-test=). همچنین اختلاف معنی‌داری بین زمستان با بقیه فصول در بررسی صید غیرمجاز نشان داد(۰۵/۰p<، ۱۵/۲ANOVA=). تجزیه و تحلیل داده‌های پرسشنامه صید غیر مجاز با استفاده از مدل رگرسیونی خطی نشان داد که ارتباط معناداری بین احتمال وقوع صید غیرمجاز از کل ماهیان استخوانی صیدشده (برحسب کیلوگرم) با متغیرهای مستقل از جمله تعیین میزان اطلاعات از ماهیان، استقرار دام در دریا، تعداد کل رشته دام، انگیزه اصلی از اقدام به صید و فاصله محل سکونت از دریا وجود دارد. این مطالعات نشان می دهد که مجموعه‌ای از پارامترهای اقتصادی، اجتماعی و شیلاتی می تواند دخیل در وقوع صید غیر مجاز ماهیان استخوانی دریای خزر باشد.
دکتر علینقی سرپناه، دکتر کیوان عباسی رنجبر، مهندس مهدی مرادی، مهندس یعقوبعلی زحمتکش، مهندس حسین عسگری نژاد، مهندس سپیده خطیب، مهندس جلیل سبک‌آرا، دکتر سیامک باقری،
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۲ )
چکیده
هرساله بیش از ۷۰ میلیون بچه ماهی سفید حاصل تکثیر مصنوعی بهمنظور بازسازی ذخایر در رودخانه های مناسب استان گیلان رهاسازی میگردد اما اطلاعات ناچیزی از خصوصیات زیستی آن طی مدت ماندگاری در رودخانه ها وجود دارد، لذا این پژوهش بر روی فراوانی، رشد، ضریب چاقی و رژیم غذایی بچهماهیان سفید رهاسازی شده در پایین دست رودخانه خشکرود صورت گرفت. بدین منظور ۳ ایستگاه در پاییندست رودخانه انتخاب شد و صید ماهیان با الکتروشوکر و به صورت ماهانه از آبان تا اسفند ۱۴۰۱ انجام شد. نتایج نشان داد که خیاطه ماهی، سیاهماهی، بچه ماهی سفید، گاوماهی سرگنده و رفتگرماهی سانیه به ترتیب با ۲/۲۴۹، ۷/۱۰۸، ۲/۸۵، ۲/۳۲ و ۴/۳۱ عدد در ۱۰۰ مترمربع، بیشترین فراوانی را داشتند. بچه ماهیان سفید در تمام ماهها در پایین دست این رودخانه حضور داشت و تراکم آنها بین ۰/۲۰ تا ۵/۲۱۲ عدد در ۱۰۰ متر مربع متغیر بود. بچه ماهیان سفید (۱۱۹ نمونه) دارای وزن ۱۰/۲ تا ۱۰/۱۵ با میانگین ۵۴/۲±۷۷/۵ گرم، طول کل ۶۲/۶ تا ۲۰/۱۲ با میانگین ۱۳/۱±۶۱/۸ سانتیمتر و ضریب چاقی ۷۱/۰ تا ۹۷/۰ با میانگین ۰۵/۰±۸۶/۰ بودند و تنها از نظر ضریب چاقی بین پاییز و زمستان بین آنها تفاوت آماری معنی دار مشاهده شد. بین طول و وزن بچه ماهیان سفید میزان همبستگی ۹۸/۰ و شیب خط (b) ۰۹/۳ تعیین شد و الگوی رشد همگون بود. در بچه ماهیان سفید در پاییز و زمستان شاخص تهی بودن لوله گوارش به ترتیب ۹/۴۰ و ۶/۵۹ درصد، میانگین طول نسبی روده به ترتیب ۰۸/۰±۷۸/۰ و ۰۸/۰±۷۵/۰ و میانگین شدت تغذیه به ترتیب ۱/۹۷±۱/۷۶ و ۱۱۸±۳/۷۱ تعیین شد. همچنین در روده آنها ۶ نوع بیمهره بزرگ و ۱۴ جنس از جلبک یافت شدند که از کفزیان شیرونومیده و از جلبک، جنسهای Synedra، Navicula ، Diatoma و Melosira در هردو فصل غالب بودند. در مجموع طی این مدت، شدت تغذیه، ضریب چاقی ماهیان و دمای آب برای ماندگاری بچه ماهیان سفید در این رودخانه مناسب نبود ولی دلیل ماندگاری آنها در رودخانه و عدم کوچ آنها به دریا مشخص نگردید.
دکتر کیوان عباسی رنجبر، مهندس مهدی مرادی، دکتر سیامک باقری، مهندس یعقوبعلی زحمتکش، دکتر علینقی سرپناه، دکتر محمدجواد وثاقی، مهندس رضا محمدی دوست، مهندس حسین عسکری نژاد،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۲ )
چکیده
در آبهای ساحلی استان گیلان بیش از ۵۰ گونه ماهی شناسایی شده که بیش از ۲۰ گونه آن اقتصادی است اما اطلاعات ناچیزی از آنها وجود دارد. این بررسی با هدف تعیین فراوانی ماهیان در سواحل استان گیلان صورت گرفت و بدین منظور نمونهبرداری فصلی ماهیان با پره چشمه ۶ میلیمتر در سواحل تالش، انزلی، کیاشهر و چابکسر و از زمستان ۱۳۹۹ تا پاییز ۱۴۰۰ انجام شد. نتایج نشانگر ۳۲ گونه ماهی از ۱۳ خانواده در سواحل گیلان بوده که کپورماهیان سرمخروطی با ۸ گونه غالب بود. بررسی فراوانی ماهیان نشان داد که در ساحل تالش، کفال پوزهباریک، شاهکولی و گلآذین ماهی بهترتیب ۵/۴۲، ۱/۱۸ و ۶/۱۱ درصد، در ساحل انزلی، شاهکولی، کفال پوزهباریک و گلآذین ماهی بهترتیب ۱/۲۵، ۱/۲۲ و ۸/۲۰ درصد، در ساحل کیاشهر، کفال پوزهباریک، ماهی سفید و شاهکولی بهترتیب ۸/۳۱، ۴/۱۷ و ۸/۱۴ درصد و در ساحل چابکسر، کفال پوزهباریک، شاهکولی، گاوماهی شنی و کفال طلایی بهترتیب ۹/۲۹، ۵/۲۱، ۲/۱۴ و ۵/۱۰ درصد تعداد ماهیان را تشکیل داده و غالب بودند. در مجموع، بچهماهیان کفال پوزهباریک و شاهکولی کاسپین در همه ایستگاهها، گلآذین ماهی در ۲ ایستگاه و بچهماهیان کفال طلایی، ماهی سفید و گاوماهی شنی در یک ایستگاه جزء ماهیان غالب بودند که سازش بیشتر این ماهیان به شرایط حاکم بر این ۴ ایستگاه ساحلی را نشان میدهد. پایش مستمر تراکم ماهیان ریزجثه سواحل جنوبی دریای کاسپین برای حفظ ذخایر آنها امری ضروری است.
