مجید امیر پورشبانان، فائزه یزدانی‌مقدم، منصور علی‌آبادیان، فرشته قاسم‌زاده، سیدحامد موسوی‌ثابت،
دوره ۸، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
حوضه آبریز دریای‌خزر یکی از بومسازگانهای مهم ایران با تنوع گونهای بالا از آبزیان مختلف بوده به‌طوری‌که موضوع تعیین وضعیت آرایهشناختی فون ماهیان آن همیشه موردتوجه بوده است. تاکنون تعداد ۲۹۷ گونه از ماهیان آب شیرین و لبشور از ایران گزارش شده که زیرخانواده قنات‌ماهیان (Leuciscinae) بهعنوان یکی از متنوعترین گروههای ماهیان، بیشترین تنوع گونهای را در حوضه آبریز دریای‌خزر به‌خود اختصاص داده است. در مطالعه حاضر، طی سالهای ۹۸-۱۳۹۶ نمونهبرداری از گونههای گزارش شده از این زیرخانواده در این حوضه آبریز انجام گرفت. علاوه بر مطالعات ریختی، بهمنظور بررسی وضعیت روابط تبارشناختی اعضای این زیرخانواده در حوضه آبریز خزر، تجزیه‌وتحلیل‌های بیزین (BI) با استفاده از ژن سیتوکروم C اکسیداز زیر واحد یک (COX۱) صورت پذیرفت. نتایج نشان دادند که در حوضه خزر، جنسهای Abramis، Acanthobrama، Alburnus، Alburnoides، Blicca، Leucaspius، Leuciscus، Rutilus، Scardinius، Squalius و Vimba حضور داشته که تنها Alburnoides parhami، Alburnoides samiii و Alburnoides tabarestanensis گونههای بومزاد این حوضه میباشند؛ لذا جهت حفظ تنوع گونهای زیرخانواده قنات‌ماهیان در ایران و بهویژه این حوضه آبریز، نیاز به حفاظت از گونههای درمعرض خطر و حفظ ذخایر ژنتیکی آنها میباشد.
حوضه آبریز دریای‌خزر یکی از بومسازگانهای مهم ایران با تنوع گونهای بالا از آبزیان مختلف بوده به‌طوری‌که موضوع تعیین وضعیت آرایهشناختی فون ماهیان آن همیشه موردتوجه بوده است. تاکنون تعداد ۲۹۷ گونه از ماهیان آب شیرین و لبشور از ایران گزارش شده که زیرخانواده قنات‌ماهیان (Leuciscinae) بهعنوان یکی از متنوعترین گروههای ماهیان، بیشترین تنوع گونهای را در حوضه آبریز دریای‌خزر به‌خود اختصاص داده است. در مطالعه حاضر، طی سالهای ۹۸-۱۳۹۶ نمونهبرداری از گونههای گزارش شده از این زیرخانواده در این حوضه آبریز انجام گرفت. علاوه بر مطالعات ریختی، بهمنظور بررسی وضعیت روابط تبارشناختی اعضای این زیرخانواده در حوضه آبریز خزر، تجزیه‌وتحلیل‌های بیزین (BI) با استفاده از ژن سیتوکروم C اکسیداز زیر واحد یک (COX۱) صورت پذیرفت. نتایج نشان دادند که در حوضه خزر، جنسهای Abramis، Acanthobrama، Alburnus، Alburnoides، Blicca، Leucaspius، Leuciscus، Rutilus، Scardinius، Squalius و Vimba حضور داشته که تنها Alburnoides parhami، Alburnoides samiii و Alburnoides tabarestanensis گونههای بومزاد این حوضه میباشند؛ لذا جهت حفظ تنوع گونهای زیرخانواده قنات‌ماهیان در ایران و بهویژه این حوضه آبریز، نیاز به حفاظت از گونههای درمعرض خطر و حفظ ذخایر ژنتیکی آنها میباشد.
