شکل بدن نه تنها انعکاس دهنده ویژگی های ژنتیکی بلکه منعکس کننده وضعیت محیط زندگی و زیستگاه ماهی نیز است. از این رو، این پژوهش با هدف کاربرد روش ریخت سنجی هندسی لندمارک پایه در بررسی انعطاف پذیری ریختی در دو جمعیت ماهی گورخری (A. sophiae) ساکن آب شیرین (چشمه علی دامغان) و آب شور (رودخانه شور اشتهارد) به اجرا درآمد. تعداد 86 نمونه ماهی گورخری از چشمه علی (52 عدد) و رودخانه شور (34 عدد) نمونه برداری گردید. از سمت چپ سطح جانبی نمونه ها با استفاده از دوربین دیجیتال عکسبرداری شد. بر روی تصاویر دو بعدی حاصل تعداد 15 نقطه لندمارک با استفاده از نرمافزار TpsDig2 قرار داده شد. داده های حاصل پس از آنالیز پروکراست، با استفاده از روش های آماری چندمتغیره DFA و T-test هتلینگ بهصورت جداگانه برای هردو جنس مورد تحلیل قرار گرفتند. شکل اجماع جنس های نر و ماده هر دو جمعیت به تفکیک در شبکه تغییر شکل توسطنرمافزار MorphoJ مصورسازی شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین شکل بدن جنس های نر و ماده هر دو جمعیت وجود دارد (0/001 >P). الگوهای تفاوت ریختی مشاهده شده در هر دو جنس شامل پهنای بدن و ساقه دمی و موقعیت باله سینه ای بود. نتایج این پژوهش، جدایی ریختی وابسته به زیستگاه، تغییرپذیری ریختی و تکامل در حال پیشرفت شکل بدن دو جمعیت ماهی گورخری را تحت تاثیر شرایط محیطی محل زیست نشان داد.
Eagderi S, Kamal S. Application of geometric morphomerics approach in phenotypic plasticity investigations of fishes: A case study of killifish Aphanius sophiae (Heckel, 1847) body shape comparison in Cheshme-Ali (Damghan) and Shour River (Eshtehard). JAIR 2013; 1 (2) :47-52 URL: http://jair.gonbad.ac.ir/article-1-215-fa.html
ایگدری سهیل، کمال شفق. کاربرد روش ریخت سنجی هندسی در مطالعات انعطاف پذیری ریختی در ماهیان؛ مطالعه موردی مقایسه شکل بدن جمعیت های ماهی گورخری Aphanius sophiae (Heckel, 1847) چشمه علی دامغان و رودخانه شور اشتهارد. نشریه علمی پژوهشی پژوهشهای ماهی شناسی کاربردی. 1392; 1 (2) :47-52