در تحقیق حاضرتجمع فلزات آلومینیوم، وانادیوم و قلع و ارزیابی خطر سلامت آنها ناشی از مصرف سه گونه ماهی کوتر ساده (Sphyraena jelloo)، گوارزیم دم رشته ای (Nemipteru japonicus) و کوپر (Argyrops spinifer) مورد بررسی قرار گرفت. ماهیان از اسکله صیادی جفره بوشهر صید شدند و پس از آماده سازی، غلظت فلزات سنگین آلومینیوم، وانادیوم و قلع در عضله تعیین گردید. غلظت فلزات سنگین با استاندارد سازمان جهانی بهداشت مقایسه شد. شاخص پتانسیل خطر، جذب روزانه و هفتگی تعیین شده و در پایان حدمجاز مصرف روزانه ماهیان برای بزرگسالان و کودکان محاسبه شد. بر اساس نتایج، غلظت آلومینیوم در عضله هر سه گونه (65/19 تا 44/34 میکروگرم در گرم) از استاندارد سازمان جهانی بهداشت بالاتر بود. شاخص پتانسیل خطر آلومینیوم در همه گونه ها و هر دو گروه سنی و قلع در کوپر در هر دو گروه سنی بالاتر از یک بود. جذب روزانه آلومینیوم در کوپر (31/16 میکروگرم در روز) و گوارزیم دم رشتهای (41/11 میکروگرم در روز) از میزان جذب مجاز قابل تحمل موقت روزانه بالاتر بود. بالاترین و پائین ترین حد مجاز مصرف به ترتیب مربوط به وانادیوم در کوتر ساده و برای بزرگسالان (65/4 کیلوگرم در روز) و آلومینیوم در کوپر و گوارزیم دم رشتهای برای کودکان (0004/0 کیلوگرم در روز) بود. در مجموع با توجه به تجمع بالای آلومینیوم در عضله هر سه ماهی توصیه می شود به منظور ممانعت از بروز اثرات نامطلوب غیرسرطانی در مصرف کنندگان در طولانی مدت، محدودیت مصرف ماهیان مورد مطالعه بر اساس غلظت آلومینیوم برنامه ریزی شود.
khedmatkon A, Mohammadzadeh B, Gholizadeh M, Kazemi A. Health risk assessment of Aluminum, Vanadium and Tin due to consumption of, and King soldier bream (Argyrops spinifer), Pickhandle Barracuda (Sphyraena jello) and Japanese threadfin bream (Nemipteru japonicus). JAIR 2022; 10 (2) :61-70 URL: http://jair.gonbad.ac.ir/article-1-805-fa.html
خدمت کن عبدالعزیز، محمدزاده بهروز، قلی زاده محمد، کاظمی علی. ارزیابی خطر سلامت فلزات آلومینیوم، وانادیوم و قلع ناشی از مصرف ماهیان و کوپر (Argyrops spinifer)، کوتر ساده (Sphyraena jelloo) و گوارزیم دم رشته ای (Nemipteru japonicus). نشریه علمی پژوهشی پژوهشهای ماهی شناسی کاربردی. 1401; 10 (2) :61-70